ISO 22000:2005 GIDA GUVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ BELGESİ
Uluslararası Standart Örgütü (ISO) tarafından 01 Eylül 2005 tarihinde yayınlanan ISO 22000:2005 standardı, “Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi” olarak yayınlanmış ilk uluslararası standarttır. Bu standart Uluslararası Standartlar Örgütü (ISO)’nün ISO/TC 34. teknik komite tarafından, bütün dünyadaki dernekler ve gıda uzmanlarının da bir araya gelmesiyle geliştirilerek, yayınlanmıştır. ISO 22000:2005 gıda güvenlik yönetimi gerekliliklerini tanımlayan, gıdaya yönelik tüm süreçlerin analizine imkân veren ve risklerin yönetimini sağlayan uluslararası bir standarttır. ISO 22000 gıda sektörüne ortak bir yönetim sistemi anlayışı getirmektedir. AB’ye uyum çalışmalarında, gıda zincirindeki tüm kuruluşların, gıda güvenliği yönetim sistemini kurmuş olmaları ve tüm gıda firmalarının ön koşul programını uygulamaya almaları gerekmektedir. Bu kapsamda ISO 22000 gıda güvenliği yönetim sistemi bütün dünyada kabul görecek bir standarttır.
ISO 22000, HACCP’ten farklı olarak, tamamen firma dışı uzmanlarca geliştirilmiş gıda güvenliği yönetim sisteminin (HACCP plan ve ön koşul programlarının) uygulanmasına, doğrulanma faaliyetlerinin tümümün veya bir kısmının firma dışı uzmanlarca yapılmasına imkân vermektedir.
HACCP standartlarında allerjen kontrolü genellikle açık olarak talep edilmezken, ISO 22000’in şartlarından birisidir.
ISO 22000 ayrıca Codex Alimentarius tarafından yayınlanan genel gıda hijyen kuralları ile sektöre özgü iyi üretim uygulamalarına atıf yapmaktadır.
GGYS’nin kurulması, uygulanması, güncellenmesi için iç iletişim yanında dış iletişimin şartı getirilmiştir. Tehlikelerin değerlendirilmesinde risk analizi yapılması talep edilmektedir. Tehlikelerin ön koşul programları ve KKN’ler ile kontrolü talep edilmektedir. Ön koşulların yazılı hale getirilmesini talep etmektedir (Temizlik, bakım, kalibrasyon, çalışan hijyeni, depolama, taşıma vb.)
KKN’lerde olduğu gibi önkoşullarda da izleme sisteminin ve düzeltme-düzeltici faaliyetlerin planlanmasını talep etmektedir. KKN’larında düzeltme ve düzeltici faaliyet talep etmektedir. ISO 9001:2008 ‘deki düzeltme ve düzeltici faaliyet kavramları kullanılmaktadır. Ön koşul ve KKN izleme sonuçlarının analizi ve sonuçlara göre sistemin iyileştirilmesini talep etmektedir. Girdi ve son ürünlerin ürün özelliklerinin, formulasyon, orijini içerecek şekilde, ayrıntılı tarifini ve düzenli gözden geçirilmesi talep etmektedir. Doğrulama ve geçerli kılma arasındaki fark açıklığı kavuşturulmuştur. Doğrulama planı ve doğrulama sonuçlarının ele alınması talep edilmektedir. Şüpheli ürün kavramını geliştirmiştir. Geri toplama ve geri çağırmayı içeren geri çekme kavramını geliştirmiştir. Gıda güvenliği politikası yanında gıda güvenliği hedefleri talep etmektedir. Gıda Güvenliği el kitabı hazırlanmasına yönelik açık bir talep bulunmamasına rağmen uygulama da yine de hazırlanması gerekecektir veya ISO 9001:2008 kalite el kitabının içine entegre edilecektir.
ISO 22000:2005 GIDA GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ STANDART SERİSİ
- ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi – Gıda Zincirindeki kuruluşlar için şartlar
- ISO/TS 22003 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi – Gıda güvenliği yönetim sistemlerinin tetkikini ve belgelendirmesini yapan kuruluşlar için şartlar (2006 ilk çeyrek)
- ISO/TS 22004 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi –ISO 22000:2005’in uygulanması ile ilgili kılavuzu (Kasım 2005)
- ISO22005,Yem ve gıda zincirinde izlenebilirlik- Sistem tasarımı ve hazırlanması için genel ilkeler ve kılavuzu
KİMLER UYGULAYABİLİR
• Gıda üreticileri,
• Gıda tedarikçileri, toptancı ve perakendecileri,
• Paketleme ve ambalaj malzemesi üreticileri,
• Tohum ve yem üreticileri,
• Çiftçiler,
• Katkı malzemesi üreticileri,
• Gıda ve yemek hizmeti veren kuruluşlar,
• Perakende ve gıda hizmeti veren işletmeler ile kontratlı çalışan kuruluşlar,
• Taşıma, depolama ve dağıtım hizmeti sağlayan kuruluşlar,
• Servis sağlayıcı kuruluşlar, (Haşere Mücadele, vb)
• Gıda zincirine dolaylı yoldan katılan kuruluşlar,
• Temizlik ve sanitasyon hizmeti veren kuruluşlar
• Ekipman, temizlik malzemeleri ve diğer gıda ile temasta olan malzeme üreticileri
ISO 22000:2005 GIDA GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİNİN MADDELERİ
4 Gıda güvenliği yönetim sistemi
4.1 Genel Şartlar
4.2 Dokümantasyon Şartlary
5 Yönetim Sorumluluğu
5.1 Yönetim Taahhüdü
5.2 Gıda Güvenliği Politikası
5.3 Gıda güvenlik yönetim sisteminin planlanması
5.4 Sorumluluk ve Yetki
5.5 Gıda güvenliği ekip lideri
5.6 İletişim
5.7 Acil durumlara hazırlılık ve karşılık verme
5.8 Yönetimin gözden geçirmesi
6 Kaynak yönetimi
6.1 Kaynak sağlanması
6.2 İnsan kaynakları
6.3 Altyapı
6.4 Çalışma ortamı
7 Güvenli ürün plânlama ve gerçekleştirme
7.1 Genel
7.2 Ön gereksinim programları
7.3 Tehlike analizlerini gerçekleştirmenin birincil aşamaları
7.4 Tehlike Analizi
7.5 Operasyonel ön gereksinim programları oluşturulması
7.6 HACCP Planının Oluşturulması
7.7 OGP ve HACCP plânlarında belirtilen başlangıç bilgi ve dokümanların güncelleştirilmesi
7.8 Doğrulama Planlaması
7.9 İzlenebilirlik Sistemi
7.10 Uygunsuzluk Kontrolü
8 Gıda güvenliği yönetim sisteminin geçerli kılınması, doğrulanması ve iyileştirilmesi
8.1 Genel
8.2 Kontrol önlem kombinasyonlarının geçerli kılınması
8.3 İzleme ve ölçmenin kontrolü
8.4 Gıda güvenliği yönetim sisteminin doğrulanması
8.5 İyileştirme
8.5.1 Sürekli iyileştirme
8.5.2 Gıda güvenliği yönetim sisteminin güncelleştirilmesi
ISO 22000:2005 GIDA GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİNİN FAYDALARI
• Uluslararası düzeyde tanınan bir sistem olması nedeniyle tüm dünyada ticaret kolaylığının sağlanması
• ISO 22000; diğer perakende standartları kapsar; standart ve kodeks ile ilişkili uluslararası bilinen yasal uygulamalardan bahseder,
• Belirlenen kriterlerin dışındaki ürün oranındaki azalmadan dolayı maliyetlerin azalması ve firmanın vizyonunun korunması
• Ürün yaklaşımı yerine sistem yaklaşımı ile risklerin hızlı, verimli ve dinamik kontrolü,
• Gıda güvenliği ile ilgili tüm tüketici taleplerini karşılaması.
• Ön gereklilik programlarının sistematik yönetimi,
• Tüm personelin gıda güvenliği ve hijyen konusunda bilinçlenmesi ve artan teknik yeterlilik sağlanması
• Gıda zehirlenmesi riskini minimize etmesi
• Gıda güvenliği unsurları hakkında tedarikçiler ve müşteriler, denetleyiciler ve diğer ilgili taraflar ile dinamik iletişim sağlanması
• Proses kontrolün dokümanlarla kanıtlanmasına olanak vermesi,
• Yükümlülüklerini bilen ciddi ve profesyonel bir organizasyon oluşturulması,
• Resmi denetimlerde karşılaşılan sorunların en aza indirilmesi
• Gıda israfının (gıda bozulmaları, vb.) ve bu israftan kaynaklanan maliyetlerin en aza indirilmesi,
• Etkin stok kontrolü ve veri sağlama
• Etkin zaman yönetimi,
• Müşteri güveninin ve memnuniyetinin sağlanması.
• Pazarlamada rakiplerin önüne geçilmesi,
• Ürün güvenlik problemlerini önlemesi,
• Hata yapılarak kazanılan tecrübeye güvenmekten ziyade potansiyel tehlikeleri önceden haber vermesi,
• Etkin kontrol geliştirmeye sistematik olarak yaklaşması
ISO 22000 GIDA GÜVENLİĞİ BELGESİ DANIŞMANLIK HİZMETİ KAPSAMINDA YAPACAĞIMIZ ÇALIŞMALAR
MEVCUT DURUMUN BELİRLENMESİ
ISO 22000:2005 Gıda Güvenlik Yönetim Sistemi paralelinde; Üst Yönetim ile görüşme, şirketin mevcut yapısının ve durumunun analiz edilmesi. Müşteri portföyü ve şirketin yaptığı faaliyetler hakkında görüşler alınması. ISO 22000:2005 Gıda Güvenlik Yönetim Sistemi (GGYS) Eğitim ihtiyacının ve tarihlerin belirlenmesi(ETKEN KALİTE tarafından ISO 22000 danışmanlık raporunun hazırlanması)
ŞİRKET YAPISINA UYGUN ORGANİZASYONUN, GÖREV, YETKİ VE SORUMLULUKLARIN OLUŞTURULMASI
ISO 22000:2005 Gıda Güvenlik Yönetim Sistemi paralelinde; Şirket organizasyonunun yapılması. Gıda Güvenliği Ekibinin ve ekip liderinin belirlenmesi, Organizasyon içerisinde pozisyonların belirlenmesi ve belirlenen pozisyonlar için Görev tanımlarının, Niteliklerinin, Yetki ve Sorumluluklarının belirlenmesi, atamaların yapılması ve Gıda Güvenliği Yönetim Temsilcisinin Belgelendirme kuruluşu adına firmayı temsil edecek biri olarak belirlenmesi ve dökümanların yazılı hale getirilmesi, (ETKEN KALİTE tarafından ISO 22000 danışmanlık raporunun hazırlanması)
GIDA GÜVENLİĞİ POLİTİKASI, MİSYON, VİZYON ve HEDEFLERİN OLUŞTURULMASI
ISO 22000:2005 Gıda Güvenlik Yönetim Sistemi paralelinde; Gıda Güvenliği Politikası, Vizyon, Misyon ile tutarlı Gıda Güvenliği Hedeflerin Belirlenmesi (ETKEN KALİTE tarafından ISO 22000 danışmanlık raporunun hazırlanması)
GIDA GÜVENLİĞİ EL KİTABININ OLUŞTURULMASI
ISO 22000:2005 Gıda Güvenlik Yönetim Sistemi paralelinde; Gıda Güvenliği El Kitabının oluşturulması ve şirket personelleri tarafından sürekliliğinin sağlanması, ISO 22000 El Kitabındaki kapsamın üst yönetim ve gıda güvenliği yönetim temsilcisi tarafından belirlenmesi, proseslerin ve etkileşimlerin açıklanması (ETKEN KALİTE tarafından ISO 22000 danışmanlık raporunun hazırlanması)
PROSEDÜRLERİN, TALİMATLARIN OLUŞTURULMASI
ISO 22000:2005 Gıda Güvenlik Yönetim Sistemi paralelinde; ISO 22000 standardın zorunlu kıldığı ve mevcut yapının ön gördüğü Prosedürlerin yazılı hale getirilmesi, ISO 22000 standardın ürün gerçekleştirmeye yönelik operasyon, izleme ölçme, talimatları ve tanımlama izlenebilirlik, vb. talimatların yazılı hale getirilmesi (ETKEN KALİTE tarafından ISO 22000 danışmanlık raporunun hazırlanması)
FORM, RAPOR, PLAN, ÇİZELGE ..VS.GİBİ DESTEK DOKÜMANLARIN OLUŞTURULMASI
ISO 22000:2005 Gıda Güvenlik Yönetim Sistemi paralelinde; gerekli Form, rapor, plan, çizelge vb. dokümanların ihtiyaca uygun olarak tasarımı. Acil Durumlara Hazırlık ve Karşılık Verme Sisteminin Kurulması, Ön Gereksinim Programlarının Belirlenmesi ve Uygulanması, Hammadde ve Son Ürün Özelliklerinin Ayrıntılı Tariflerinin Yapılması, Ürünlerin Tüketici Gruplarının Belirlenmesi, Akış Diyagramının Oluşturulması ve Akış Diyagramının Kuruluşta Teyit Edilmesi, Her Üretim Basamağı İle İlgili Potansiyel Tehlikelerin Belirlenmesi, Belirlenen Tehlikeler İçin Kontrol Tedbirlerinin Sınıflandırılması (Operasyonel OGP ve HACCP Planları), Tehlikelerin Kontrol Altına Alınmasını Sağlayacak Tedbirleri Değerlendirmek, Kritik Kontrol Noktalarını (KNN) Belirlemek, Her KNN İçin Limitleri Belirleyip Bir İzleme Sistemi Oluşturmak. Doğrulama Planlamasının Yapılması, İzlenebilirlik Sisteminin Oluşturulması. Birimlerde tutulan kayıtların, verilerin toplanarak analiz edilmesi (ISO 22000 danışmanlık raporunun ETKEN KALİTE tarafından değerlendirilmesi)
KALİBRASYON CİHAZLARININ ANALİZİNİN YAPILMASI
ISO 22000:2005 Gıda Güvenlik Yönetim Sistemi paralelinde; Ürün veya hizmet spesifik özelliklerini etkileyen, ölçüm amacıyla kullanılan cihazların uluslararası akredite olmuş kalibrasyon laboratuvarlarının belirlenerek ölçme cihazlarının kalibrasyonlarının yapılmasını sağlamak (ISO 22000 danışmanlık raporunun ETKEN KALİTE tarafından değerlendirilmesi)
YILLIK EĞİTİM PROGRAMINDAKİ EĞİTİMLERİN TAKİBİ
ISO 22000:2005 Gıda Güvenlik Yönetim Sistemi paralelinde; Yıllık eğitim programlarının gözden geçirilmesi ve ihtiyaç duyulan iç eğitimlerin belirlenmesi ve programlara dâhil edilmesi, Eğitim etkinlik değerlendirme metotlarının tespiti ve uygulamaların yapılması (ISO 22000 danışmanlık raporunun ETKEN KALİTE tarafından değerlendirilmesi)
ÖLÇME ANALİZ VE İYİLEŞTİRME
ISO 22000:2005 Gıda Güvenlik Yönetim Sistemi paralelinde; Kurulan ISO 22000:2005 Gıda Güvenlik Yönetim Sisteminden toplanan veriler analiz edilerek istatistik çalışmaların yapılması ve sonuçlara göre gerekli düzeltici ve önleyici faaliyetlerin belirlenmesi (ISO 22000 danışmanlık raporunun ETKEN KALİTE tarafından değerlendirilmesi)
PERFORMANS RAPORU VE YÖNETİMİN GÖZDEN GEÇİRMESİ
ISO 22000:2005 Gıda Güvenlik Yönetim Sistemi paralelinde; ISO 22000:2005 Gıda Güvenlik Yönetim Sistemi Performansı ile ilgili olarak üst yönetime rapor verilmesi, Yönetiminin Gözden Geçirme Toplantısının planlanması, Yönetiminin gözden geçirme toplantısının gerçekleştirilmesi, hedeflerin ve ISO 22000:2005 Gıda Güvenlik Yönetim Sisteminin değerlendirilmesi (ISO 22000 danışmanlık raporunun ETKEN KALİTE tarafından değerlendirilmesi)
İÇ DENETİM VE TAKİP DENETİM TETKİKLERİNİN YAPILMASI
ISO 22000:2005 Gıda Güvenlik Yönetim Sistemi paralelinde; ISO 22000 İç tetkik ile ilgili eğitimin yapılması, İç tetkik sorularının hazırlanması ve İç tetkik planının yapılması, ISO 22000:2005 (GGYS) Gıda Güvenlik Yönetim Sistemlerinin tüm elemanlarının denetlenmesi ve sonuçlarının rapor haline getirilmesi, Takip tetkiklerinin gerçekleştirilmesi (ISO 22000 danışmanlık raporunun ETKEN KALİTE tarafından değerlendirilmesi)
UYGUN OLMAYAN ÜRÜN, DÜZELTİCİ VE ÖNLEYİCİ FAALİYETLERİN YAPILMASI
ISO 22000:2005 Gıda Güvenlik Yönetim Sistemi paralelinde; Uygun olmayan ürün-hizmetin kontrolü ile ilgili belirlenen metotlar ışığında uygulamaların yapılması, Düzeltici ve önleyici faaliyet planlaması oluşturulması ve gerekli faaliyetlerin planlanarak uygulamaya alınması, Yapılan bütün düzeltici ve önleyici faaliyetlerin sonuçlarının etkinliğinin gözden geçirilmesi (ISO 22000 danışmanlık raporunun ETKEN KALİTE tarafından değerlendirilmesi)
BELGELENDİRME TETKİKİ
ISO 22000:2005 Gıda Güvenlik Yönetim Sistemi paralelinde; Belgelendirme tetkiki hususunda gerekli bilgilendirmenin sağlanması, Belgelendirme denetiminden önce firma uzmanlarımızın (ISO 22000:2005 Gıda Güvenlik Yönetim Sistemleri Standartlarına göre Uluslararası geçerliliği olan Lead Assessor Belgeli Denetçilerimiz tarafından) denetlenecek firmayı denetlemesi ve eksikliklerin tespiti (Ön tetkik), Eksikliklerin giderilmesi ve düzeltici önleyici faaliyetler, Belgelendirme denetimine girilmesi, Belgelendirme tetkiki sonuçlarına göre tespit edilen eksikliklerin tamamlanması, İyileşmeye yönelik çalışmaların yapılması (ISO 22000 danışmanlık raporunun ETKEN KALİTE tarafından değerlendirilmesi), Şirket talep ve beklentilerinin karşılanma düzeyine ait çıktıların ölçülmesi